مشاهده برنامه هایی که برچسب شغل در آنها به کار رفته است
پرسمان خانواده | تسهیل در امر ازدواج- اهمیت شغل ثابت برای مردان هنگام ازدواج |
1390/11/09 16:00 تا 17:00 | حجم:6.81MB | مدت:45دقیقه | ![]() |
(520) | ![]() |
(29) |
مشاهده برنامه هایی که برچسب بیکاری در آنها به کار رفته است
اشتغال |
- اشتغال زنان |
- اشتغال مادران |
- اشتغال مردان |
پرسمان خانواده | کنترل جمعیت - افزایش جمعیت و مشکل بیکاری - کاهش جمعیت و مشکل نیروی کار - خطرات سالمندی جمعیت - توسعه و جمعیت در کشورهای اروپایی |
1392/04/09 18:00 تا 19:00 | حجم:6.48MB | مدت:56دقیقه | ![]() |
(1271) | ![]() |
(128) |
مشاهده برنامه هایی که برچسب بیکاری مردان در آنها به کار رفته است
پرسمان خانواده | اشتغال زنان (6) زن و خانه داری - رابطه اشتغال زنان و بیکاری مردان -رابطه قناعت و اشتغال زنان - اعتقاد به برکت و رزق |
1392/02/29 18:00 تا 19:00 | حجم:6.44MB | مدت:57دقیقه | ![]() |
(1488) | ![]() |
(188) |
پرسش
معیار اشتغال زنان از نظر اسلام چیست؟ آیا اسلام با حضور زنان در مشاغلی همچون کار در معدن و جوشکاری و غیره موافق است؟
پاسخ
معیارهای اشتغال زنان
برای اشتغال زنان محورها و معیارهای ذیل را میتوان از منظر آموزههای اسلام بیان نمود:
1- تناسب شغل با ویژگیهای زنانگی
با توجه به تفاوتهای زیستی و روانی زن و مرد و لطافت و ظرافت ویژگیهای زنانه، اشتغال زنان باید از جهت نوع، کمیت و کیفیت به گونهای باشد که طبیعت زنانه را دستخوش تغییر و تخریب نکند. امام علی (ع) میفرمایند: «لاَتُمَلِّکِ الْمَرْأَه مِنَ الأمْرِ مَا جَاوِز نَفْسَهَا فَإِنَّ المَرْأه ریحانَه وَ لَیْسَتْ بِقَهْرِمَانَه»،1(زن را در کاری که با وی سازگار نیست (بیش از حد و طاقت آن) بر او تحمیل مکن؛ زیرا زن همچون گل بهاری است نه پهلوان یا فرمانروایی خشن). تعبیر قرآنی معاشرت به معروف: «و عاشروهنّ بالمعروف فإن کرهتموهنَّ فعسى أَن تکرهوا شیئا و یجعل اللّه فیه خیراً کثیراً».2 این یکی از بهترین تعابیر است (البته اگر اختصاصی به مسایل خانوادگی نداشته باشد) که رعایت تناسب و سازگاری را بیان میکند.3 علامه طباطبایی در تفسیر آیه میفرماید: «خدای متعال در کتابش بیان کرده که همه مردم از زن و مرد فروع اصل انسانی واحدی و اجزای طبیعت یگانه بشریاند که برای تحقق جامعه به همه آنان نیاز است و این امر مخالفتی ندارد با اینکه هر یک از ایندو گروه را با ویژگیهایی اختصاص داده است مانند: اختصاص نوع مردان به شدت و قوت و اختصاص طبیعت زنان به نرمی و عواطف؛ زیرا طبیعت انسان در حیات تکوینی و اجتماعیاش همانگونه که نیازمند بروز شدت و قوت است، به جریان مهرورزی و رحمت نیز محتاج است ...» .4بنابراین مشاغلی که با طبیعت زنانه سازگاری ندارد، قابل قبول نیست.
2-رعایت حجاب، عفاف و عدم اختلاط
رعایت حجاب و پوشش برای زنان از ضروریات اسلام است.5 افزون بر مراعات حجاب در هنگام حضور در اجتماع لازم است، مراتب عفاف از جهت نگاه، گفتار و رفتار را نیز رعایت نماید.6 همچنین از اختلاط و برخورد با مردان نامحرم بپزهیزند: «أمَا تَسْتَحْیُونَ وَ لاتَغَارُونَ نِسَاءُکُمْ یَخْرُجْنَ إلَی الأسْوَاقِ وَ یُزَاحِمْنَ العُلُوج»7 ، (آیا حیا نمیکنید، آیا غیرت ندارید که زنان شمابه بازار میروند و با بیگانگان برخورد میکنند!)؛ به ویژه از مکانهای خلوت با مرد بیگانه بپرهیزند.8 بنابراین مشاغلی که مستلزم نقض حجاب یا عفاف باشد یا به گونهای آمیزش با مردان یا خلوت با نامحرمان را موجب شود، از دیدگاه اسلام پذیرفته نیست. تعابیر: «قالَتا لا نَسْقی حَتّی یصْدِرَ الرِّعاءُ»9 ، «فَجاءَتْهُ إِحْداهُما تَمْشی عَلَی اسْتِحْیاءٍ».10
در داستان دختران شعیب و ملاقات آنان با حضرت موسی(ع) نیز بهطور ظریف پرهیز از اختلاط با مردان و رعایت عفاف در رفتار را دلالت میکند، زیرا دختران شعیب اقدام به آب دادن گوسفندان نمیکردند تا وقتی که مردان کارشان تمام گردد و نیز پشت سر حضرت موسی حرکت میکردند.
3-عدم تعارض شغل زن با حقوق همسر
این معیار اختصاص به زنان متأهل دارد و در مورد دختران مجرد یا زنان بیوه مطرح نمیشود. ریاست شوهر بر خانواده، لزوم تمکین جنسی زن در مقابل مرد، اطاعت از شوهر و عدم خروج از منزل بدون اجازه همسر از جمله حقوق شوهر است، به همین جهت در روایات همسرداری نیکو در حد جهاد برای زنان آمده: «جهاد المرأة حسن التبعل».11 از اینرو اشتغال زن در خارج از خانه و حتی در داخل خانه نباید منافات با این حقوق داشته باشد: «الرّجال قوّامون على النّساء ... فالصّالحات قانتات حافظات للغیب بما حفظ اللّه ...»12 ، (مردان سرپرست زنانند به دلیل آنکه خدا برخی از ایشان را بر برخی برتری داده و نیز به دلیل آنکه از اموالشان خرج میکنند، پس زنان درستکار فرمانبر دارند و به پاس آنچه خدا برای آنان حفظ کرده اسرار شوهران خود را حفظ میکنند).امام باقر (ع) درباره حقوق شوهر بر زن میفرماید: «زنی نزد رسول اکرم(ص) آمد و پرسید: ای رسول خدا حق مرد بر همسرش چیست؟ حضرت فرمود: اینکه زن از او اطاعت کند و نافرمانی او نکند و از خانه بدون اجازهاش صدقه ندهد و بدون اذن او روزه مستحبی نگیرد و او را از خود منع نکند اگرچه بر پشت شتری سوار باشد و از خانهاش بدون اجازه او خارج نشود و اگر بدون اذن خارج شود فرشتگان آسمان و زمین و فرشتگان غضب و رحمت او را لعنت میکنند تا به خانهاش باز گردد».13 به این مضمون روایات متعددی وجود دارد.14با توجه به آنکه آرامشبخشی از اهداف مهم ازدواج در دیدگاه اسلام است: «و من آیاته أَن خلق لکم من أنفسکم أَزواجا لتسکنوا إلیها و جعل بینکم مودّة و رحمة».15 شاید بتوان از جمله حقوق شوهر یا خانواده را عدم مغایرت شغل زن با آرامشبخشی در خانواده بر شمرد؛ هر چند آرامشبخشی به عنوان یک حق یا تکلیف فقهی به حساب نیامده، اما به نظر میرسد براساس فلسفه ازدواج در اسلام حتماً باید در الگوی مطلوب خانواده با نگاه اجتماعی حساب شود.
4-عدم تعارض شغل زن با وظیفه مادری
این ملاک برای دختران مجرد قابل طرح نیست؛ اما در سایر موارد قابل بحث است. از آنجا که یکی از اهداف مهم ازدواج و تشکیل خانواده بقای نسل و تولیدمثل است16، همچنین یکی از رموز خوشبختی انسان داشتن فرزند است.17 به نظر میرسد اصلیترین بخش این مسئولیت در دوران بارداری، شیرخوارگی و سالهای اولیه مراقبت و تربیت بر عهده زن میباشد؛ اشتغال زن نباید مغایرت با وظیفه مادری داشته باشد. امروزه نه تنها در قوانین داخلی، بلکه در کنوانسیونهای بینالمللی نیز اموری چون مرخصی زایمان، نگهداری اطفال و ممنوعیت اخراج از کار به دلیل بارداری به رسمیت شناخته شده است. بنابراین وظیفه مادری قابل اغماض یا تقلیل نیست و باید شرایط شغلی زنان و مادران تعدیل و با وظایف مادری هماهنگ شود. از منظر اسلام وظیفه مادری جایگاه والایی دارد؛ لذا (دل مادر موسی از هر چیز جز فکر فرزند تهی گشته بود) «و أصبح فؤاد أمِّ موسى فارغا ...» 18، دوری او را تحمل نمیکرد تا خداوند او را به مادرش باز گرداند تا چشمش به او روشن شود.19 مادر حضرت مریم چنان دخترش را شایسته تربیت میکند: «فتقبلها ربها بقبول حسن و أنبَتها نباتا حسنا»،.20 که به نیکویی مورد پذیرش الهی قرار میگیرد و شایستگی مادری برای حضرت مسیح (ع) میشود.21 پیامبر اکرم (ص) میفرمایند «الجنّة تحت أقدام الأمّهات».22 در روایات افزون بر ترغیب به حقشناسی و قدردانی فرزندان نسبت به مادران، جایگاه بلند مادری را توصیف میکند که بهشت از زیرپای مادران میروید و میبالد. همچنین در آموزههای اسلام ارزشگذاری در مورد نقش و کارکردهای مادری چنان متعالی است که برخلاف رویکرد فمینیستها قابل جایگزینی نمیباشد.«امام صادق (ع) میفرمایند: امّسلمه ،همسر پیامبر(ص)، به حضرت عرضه داشت: ای رسول خدا مردان همه نیکیها را به چنگ آوردند پس برای زنان بیچاره چه سهمی است؟ حضرت فرمود: چنین نیست زن در هنگام بارداری به منزله کسی است که روزها روزهدار و شبها در حال عبادت است و با مال و جان خود در راه خدا جهاد میکند، پس زمانی که وضع حمل میکند مستحق پاداش میگردد که به سبب بزرگی آن هیچ کس توان درکش را ندارد و آنگاه که فرزندش را شیر میدهد در ازای هر مکیدنی پاداشی معادل آزاد کردن یکی از نوادگان حضرت اسماعیل (ع) به وی تعلق میگیرد، پس هنگامی که از شیر دادن فارغ گشته فرشته بزرگواری بر پهلوی او زده میگوید: اعمال خود را از سر بگیرد که تمامی گناهانت آمرزیده شدند»23 با توجه به اولویت «حضانت فرزندان برای مادر تا هفت سال»24 نیز این مطلب روشن میگردد که مادر باید فرصت و فراغت لازم برای مراقبت و تربیت کودک داشته باشد و اشتغال مادر نباید به این امر خطیر آسیب برساند؛ همچنین چون از منظر اسلام، «برتری تغذیة کودک با شیر مادر»،25 برتری «عاطفة مادر»26 بر سایر موارد بهطور رسمی پذیرفته شده، در مواردی که مصالح فرزند ایجاب میکند، پس از رضایت و مشورت والدین، آنان میتوانند او را زودتر از شیر بگیرند یا برای او دایه قرار دهند.
نمودار اشتغال زنان
http://www.askdin.com/index.php?n=6675
.................................................. .........
1- نهج البلاغه، نامه 31؛ حرعاملی، بیتا: ج14، ص120
2- نساء، 19
3- طباطبایی، بیتا: ج4، ص255؛ جوادی آملی، 1387: صص369-270
4- طباطبایی، بیتا: ج4، ص256.
5- نور،31؛ احزاب 59، 53.
6- نور، 31؛ احزاب، 35-30.
7- حرعاملی، بیتا: ج14، ص174.
8- همان، صص175، 133.
9- قصص،23
10- قصص، 25.
11- مجلسی، 1404ق: ج10، ص99؛ ج18، ص107
12- نساء،34.
13- حرعاملی، بیتا: ج14، ص112.
14- حرعاملی، بیتا: ج14، ص112
15- روم،21؛ اعراف، 189؛ ر.ک. زمخشری، 1407ق: ج3، ص472؛ رشید رضا، 1303: ج9، ص518؛ طباطبایی، بیتا: ج16، ص166؛ حرعاملی، بیتا: ج14، ص2.
16- حرعاملی، بیتا: ج14، صص33،3.
17- همان، ج15، صص96-95.
18- قصص،10
19- قصص،13-11
20- آلعمران، 37
21- آل عمران، 45-42
22- محمدی ریشهری، 1363: ج10، ص712
23- حرعاملی، بیتا: ج15، ص175.
24- همان، ص192
25- حرعاملی، بیتا: ج15، صص188، 175،
26- همان، صص192-191
منبع: فصلنامه زنان، عدالت جنسیتی و اشتغال زنان، مسعود آذربایجانی، ص 81، ش 46، زمستان 88 ( منبع سایت اسک دین )
محمدعلی قدیری هنگامی که رسول خدا، از جنگ تبوک بازگشت. سعد انصاری به استقبال ایشان شتافت. پیامبر(ص) با او احولپرسی کرد و دست داد. سپس به او فرمود: چرا دستانت خشن و زبر است؟ سعد گفت: ای رسول خد! با بیل طناب کار میکنم طناب میکشم و بیل میزنم تا خرجی خانوادهام را تأمین کنم. پیامبر دست او را «بوسید» و فرمود: این «دستی» است که آتش دوزخ به آن نخواهد رسید. ............... پل ارتباطی: m.h.ghadiri110@gmail.com |